Grad, u kom se nalazi Duždeva palata, leži na mirnim vodama modrog Jadrana, vekovima odiše svojom posebnošću. Izgrađen na 118 malih ostrva, sa kanalima umesto ulica, jedinstven je grad na svetu. Na ušću reke Brente u Venecijansku luku vekovima počiva pristanište, čuveno turističko mesto i grad Venecija.
Tokom srednjeg veka, Venecija je bila najvažniji grad na svetu i najveće trgovište Evrope. Grad koji je povezivao istok i zapad. Centar nekadašnje čuvene Mletačke republike, središte tadašnje civilizacije i simbol bogatstva i moći.
Od 9-12 veka, tokom razvoja i procvata grada podižu se najvažnije građevine u Veneciji. Svoj simbol i lepotu do današnjih dana sačuvali su Crkva Sv. Marka, gradski arsenal, stari kanali, utvrđena ostrva, kao i impozantna, stara Duždeva palata.
Duždeva palata
Palazzo Ducale bila je rezidencija mletačkog dužda. Ova građevina predstavljala je centar moći skoro ceo period postojanja Republike Venecije. U njoj su se sastajali članovi saveta kako bi donosili važne političke i ekonomske odluke. Ovde je ujedno bio i centar pravosuđa kao i dom venecijanskog dužda, gde su se nalazile i njegove privatne odaje.
Dužd je bila titula koju su nosili izabrani šefovi pojedinih italijanskih gradova. Predstavnik izvršne vlasti, kako civilne tako i vojne.
Silom prilika, koje su izazvali požari u par navrata, menjali su izgled ove palate. Zgrada kakva je danas početa je da se gradi 1385. godine, a završena je u 15. veku. 976. godine usled požara uništeno je oko pola zgrade, a 1105. godine izgoreo je i ostatak palate. Požari su 1574. i 1577. godine oštetili neke delove zgrade i uništili mnoge vrednosti. Posle poslednjih požara u 16. veku, angažovan je italijanski renesansni arhitekta Andrea di Pjetro (Andrea Paladio) da završi radove na obnovi palate.
Raskošna i ogromna, Duždeva palata građena je u gotsko-venecijanskom stilu, a istočna strana u renesansnom. Građevinu krase masivni zidovi sa uskim, siljastim prozorima u gotskom stilu. Raskošni sa puno svetla, osobnim nišama i balkonima sa svake strane zidina stoje staklena okna kao zenice uprte u svet.
Ulaz u palatu
Glavni ulaz u palatu poseban je po svojoj lepoti. Nalazi se odmah pored crkve Sv. Marka i poznat je pod imenom “Kapija papira”, iz razloga što su ovde pisari nudili svoje pravne savete ljudima koji su dolazili u palatu.
Ispred ulaza, na spoljnom zidu palate nalazi se bronzani reljef glave čoveka čija su usta otvorena sa prorezom za pisma. “Bocca di Leone” smatrala se simbolom venecijanske demokratije, jer je svako ko je želeo da prijavi nedelo drugog mogao aninimno da ubaci pismo klevete u poštansko sanduče u obliku usta.
Dvorište palate, ima svoju posebnu ulogu, draž i sjaj. Krila zgrade čuvaju svoju unutrašnjost koja čami pod vedrim nebom nalik starom odeonskom trgu. Sa tri strane okružena zidinama palate a sa četvrte strane se nalazi bazilika Sv. Marka. Iz razloga što je sama bazilika vekovima korišćena kao privatna duždova kapela i za to vreme je bila zatvorena za javnost. U dvorištu se nalaze dva bronzana bunara do kojih vodi ogromno ukrašeno stepenište sa statuama boga rata i mora, Marsa i Neptuna.
Unutrašnjost palate
U unutrašnjost palate vodi stepenište džinova do galerije na prvom spratu, a odatle zlatnim stepeništem (Scala d’Oro) stiže se do odaja. Tu su dvorane, radne sobe, hodnici i stepeništa, ukrašeni platnima i fresko slikama. Hodnici prave putanje od Dvorane za primanje do Dvorane sa četvoro vrata, Predsale kolegijuma, Sale kolegijuma, Sale Senata, Sale veća desetorice, Sale kompasa, Sale inkvizitora, Muzej oružja, Duždevih apartmana.
Na prvom spratu posetioci mogu videti glavne atrakcije Duždeve palate i bogato ukrašene institucionalne sobe nekadašnje republike. Najviše pažnje privlači odaja Velikog saveta i soba Scrutinio (glasački listić). Sa druge strane prostorije Scrutinio je bila biblioteka u kojoj su se čuvali važni manuskripti i dokumentacija. Koja se kasnije koristila za izbore različitih državnih funkcionera i samog dužda.
Scala d’Oro
Na drugom spratu se nalazi oružarnica, koju sada čine izložbene sale sa kolekcijom oružja iz različitih istorijskih perioda.
Soba Velikog saveta
Posebna je Sala Velikog veća, koja je ogromna dvorana, okrenuta ka Venecijanskom kanalu, jedna od najvećih u Evropi. U njoj su se donosili zakoni i birali svi visoki državni funkcioneri. U njoj su se dočekivali politički i državni predstavnici i donosile političke odluke. U ovoj sjajno oslikanoj dvorani, skupocenog nameštaja i pozlaćenih ramova tavanica nalaze se slike Tintoreta, Palme, Veroneze, Basana. A na zidu sa strane prestola nalazi se monumentalno delo Tintoreta nazvano “Raj“. Slika je duga 25 m i široka 8 m, i na njoj je predstavljen nebeski svet u slavu Hrista i Bogorodice. Oko vrha zidova dvorane nalaze se portreti 72 mletačka dužda. 
*umesto portreta Marina Faliera stoji crni veo, jer je ovaj 80-godišnji dužd ubijen zbog zavere protiv Mletačke republike.
Olovni zatvor
Piomba zatvor nalazio se na tavanu Duždeve palate, a ime je dobio po olovnim pločama kojima je bio pokriven krov. Potkrovlje je bilo podeljeno na 7 zasebnih soba sa drvenim vratima ojačanim gvožđem. Tu su bile i ćelije za političke zatvorenike iz Veća desetorice. Sve ove prostorije iako tajne, nepoznate svima koji nisu bili članovi veća bile su direktno povezane sa sudovima u palati.
Za razliku od gornjih “luksuznih”, zatvori u prizemnim delovima palate bili su vlažni, zimi hladni a leti sparni. Nazivani su Bunar zatvor. Jedina svetlost je dopirala kriz okrugle rupe na vratima koja su bila obezbeđena teškim lancima, kroz te rupe je zatvorenicima dostavljana hrana. Osuđenici su ostavljali tragove svog prisustva na zidovima ćelija koji su i danas vidljivi. U njima su dane provodili opasni ljudi po Veneciju, koji su svoj poslednji pogled na slobodu imali prelazivši preko kanala i “Mosta uzdaha” (Ponte di Sospiri). Prelepi beli most koji je vodio iz standardnog dela palate do zatvorskih odaja nazvan je tako zbog navodnih uzdaha budućih zatvorenika. Oni su kroz prozore zatvorenog mosta, upućivali svoje poslednje poglede na Veneciju, jer se najčešće nisu vraćali iz zatvora.
Most uzdaha
*jedan od najpoznatijih zatvorenika bio je Đakomo Kazanova koji je uspeo da pobegne iz zatvora. To je uspeo tako sto se spustio niz krov i da kroz otvor siđe do stepeništa, i tu sačeka da ih domar otvori. Čim je svanulo domar je otvorio vrata a Kazanova se sjurio niz stepenice i pobegao. Kazanova je bio italijanski avanturista, sveštenik, muzičar, vojnik, špijun, diplomata, jedan od najobrazovanijih ljudi svog vremena. Pisac koji se često nalazio u središtu skandala zbog svojih avantura sa ženama. Sinonim današnjice za svakog pustolova i neodgovornog ljubavnika.
Tajne sobe Duždeve palate
Na prvom spratu putem velikih zlatnih stepenica dolazi se do starih velikih drvenih vrata koja otvara veliki specijalni ključ. Tajne odaje iza ormana biblioteke ostaviće vas bez daha.
Prilikom tajnog obilaska možete videti neobično skromne tajne prostorije najvećih velikodostojnika i pomoćnika venecijanskih duždeva. Oni su ovde baveći se tajnim spisima i tajnim optužbama bili sklonjeni od svakodnevnih posetilaca i ostalih državnih službenika. Ove prostorije nalazile su se na poslednjem spratu, koji je gledajući iz unutrašnjosti dvorišta izgledao kao tavanski deo sa okruglim prozorima u dva reda. Sa namerom da se stvori pogrešan utisak, posmatrajući odozdo, o delu palate koji je samo deo ukrasa i koji navodno ne postoji.
U tajnosti su bile i sobe za mučenje, sa “spravom za mučenje”, kanapom za istezanje. Smeštena u podnožju “luksuznih” zatvorskih ćelija. Kao vid psihološkog mučenja zatvorenika koji još nisu došli na red, davajući im do znanja šta ih čeka ako se ne odluče da priznaju krivicu.
